Novités

PRINOTH ROMANA Profil artistich di sis davagnadus dla 3ª Trienala Ladina

Romana Prinoth
Romana Prinoth

Romana Prinoth:

Nasciüda dl 1960 a Porsenù (Südtirol). Ara é chersciüda sö te Gherdëna te na familia de comerzianć y de artisć. Le nene Luis Senoner sciöche inće Guido Anton Muss é dui artisć conesciüs. Romana s’interessëia bele da jona ala fotografia. Do avëi arjunt la laurea te Storia dla preistoria y dl’archeologia ti vara do ćina a 40 agn al’ativité scientifica. Danter l’ater éra presënta tl le proiet Ötzi”, l’om dla dlacia. Dedô se dà jö Romana Prinoth ma plü cun la fotografia. Ara vir cun süa familia a Desproch.  

Cerna dles mostres plü importantes:

2005 Fiamme e ceneri, Fotoforum West, Desproch

2006 Transitions, galaria foto forum, Balsan

2007 Flowers, Kunstraum Cafè, Mitterhofer, Sanćiana (Balsan)

2008 Verwandlungen – Metamorfosi, galaria dles porjuns, Kaltern (Balsan)

Agn alalungia à Romana Prinoth fat jö ciüfs zënza lascè do. Vigni flu svilupëia n so carater y n profil daldöt particolar. La fotografia dla contrada é, sciöche i ciüfs, dedicada ala dorada cörta dl momënt: ma che le movimënt ne n’é chilò nia sotmetü a val’ d’ater, mo propi metü al pröm post. Da na ferata en movimënt o fora d’auto tëgnera tóch imajes che chir ma n iade su süa lerch te chësc punt d’odüda y cun chësta incadratöra. Inće sce ai é en movimënt ćiara fora n lëgn, na brüscia... gonot sciöche n momënt tignì tóch. “Ara nen va dla löm, pordërt ma dla löm” dij Prinoth.

(Karin Dalla Torre, Transitions)

Romana Prinoth ne se dà degönes imajes stares y statiches, ara stimolëia l’osservadù y l’osservadëssa da se confrontè cun süa opera. Sce an se dà jö cun i laûrs dla fotografa spo vëgnon atira invià da se chirì na lerch tl chino spiritual che vignun à ite te ël. L’astraziun y l’anonimité perd süa importanza zentrala y se trasformëia te na chestiun concreta y intima de vignun...

(Lisa Trockner, Face to Face)

Cun süa fotografia cheriëia Romana Prinoth comunicaziun danter stimui, perzeziun y sensaziuns. L’artista se trasformëia te n meso danter monn defora y monn daite. Les fotografies respidlëia dagnora indô danü les proieziuns de chël che les tol sö, insciö sciöche sce ares foss metüdes dan da n spidl, che ne mostra nia dainré sferes desconesciüdes de se instësc.

(Lisa Trockner)

 

Les fotografies de Romana Prinoth

by Adam Budak

Les fotografies de Romana Prinoth (1960) pëia i momënć delicać de n passaje misterius danter realté y irealté, danter formes y figöres sön le limo danter astraziun y concretëza. Süa seria de fotografies é la inrescida de na tenjiun superfiziala, n stüde afascinant dla perzeziun, te chël che de gran sperses d’ega recorda i depënć imprescionistics – na spersa spidlada smilënta, che aspeta n autur, che vëgnes a rové la trama dla storia spidlada tl strinët, o n spidl che sbürla la figöra coriosa a se imblagné tles flöms misterioses y a chirì na cuntia jüda pordüda. L’artista manipolëia les usanzes dl osservadù respet al meso fotografich, insciö che ara inresc do le termo danter negatif y positif y ara adora le corù sciöche agënt atif da cherié contrades poetiches che dà dant la portignënza y la liberté dai lians, la surité sciöche inće le spirit de comunité. “Ara nen va de löm, pordërt dagnora ma de löm“, dij l’artista y spliga insciö süa ambiziun de pié i raiuns de passaje: “I resti afascinada dala metamorfosa dla contrada te n corp, na strotöra”. Insciö definësc Romana Prinoth süa indesfidada prinzipala, “capì les contrades – aziché les formes (...) sciöche sce ares foss da pié ite cun les mans”. Porchël vëgn la realté fata ia te n slaier, la trasparënza tuta demez y la statizité dl cheder sciurada sotissura dales intrighes mistiches de ći che an ne conësc nia y de ći che é misterius che moltiplichëia la lerch y ponn les identitês öna insuralatra. Chedri demorvëia y impò conesciüs de natöra y porsones respidlëia pordërt les tenjiuns internes de n’anima tribolada dal dübe y dala tëma che descëda la tradiziun dla pitöra dla contrada romantica y i registri sublims dl’atraziun y dl sgric. La seria de Prinoth “Zënza titul” completëia la strotöra dicotomica de MIRRORED STORIES. Ara se trata de n stüde implü dla rapresentaziun sides soziala co intima dla vita da vigni dé che recorda, componü dinamicamënter te na secuënza, les imajes chîtes de n film fat te n tëmp real. L’artista eliminëia la desfarënzia danter daite y defora y so laûr oscilëia zënza lascè do danter de plü perts dl daite, al amarscëia la lerch mentala dla malsegurté y gaujëia la ilujiun otica de na lerch drucada adöm y de süa continuité. Le laûr de Prinoth, che recorda na sort de tapet fotografich metü te n porte, te n nia-post dl porte de museum, proponn ćiamò n iade la situaziun de partënza te n at de moltiplicaziun che à la faziun de n trompe-l’oeil, che lascia pié ia la cuntia dla mostra basada sön spidli y condüj l’osservadù te n monn fantastich da n gröm d’alternatives y de dübi sön la rapresentaziun dla realté.