Novités

Lostriades – percursc de nëif: le Museum Ladin presënta le catalog dla mostra temporanea

Cover catalogo mostra
Cover catalogo mostra

Comunicat stampa, San Martin de Tor, 10.03.2022

 

Lostriades – percursc de nëif: le Museum Ladin presënta le catalog dla mostra temporanea

Ski, liösa da fëgn, gratón da la grásseda, scodada, luesa da corni, broces, soles Vibram, Schneeketten, Autoreifen mit Spikes: In den ladinischen Tälern war man in der Mobilität auf dem Schnee immer schon erfinderisch. Wie die Menschen diese Niederschlagsform für sich nutzten, erklären die Ausstellung "Lostriades - Schneepfade" im Museum Ladin Ciastel de Tor und der dazugehörige, heute vorgestellte Katalog.

Le titul dl catalog y dla mostra é LOSTRIADES. Ci óle pa dí? Al é l’incuntada danter döes parores ladines: liöster, che é le liöster dla liösa, y ostriada, che é la striada – porchël podessun dí che lostriades é trusc fac da passé cun liöses.

 

Ti jon dô a chëstes striades fates da liöses vëgnun portá tres la mostra y le catalog, tles valades ladines, olache nëi y dlacia d’invern é na presënza costanta tla vita da vigni de y tla cultura.

La nëi, n fenomen atmosferich che da dagnora á caraterisé y caraterisëia aldedaincö dassënn i raiuns da munt: na ressoursa da öna na pert, mo dal’atra pert na desfida.

Por afronté chësta desfida nen éra dagnora jüda da garantí la stabilité sön la nëi a na moda da ne slisoré nia. Avisa chësta ultima condiziun tla mobilité é gnüda trasformada da n problem a n’ocajiun. Les porsones á inventé ogec por slizié y se möie sön la nëi plü asvelc: schi, liösa da corgn (por trasporté fëgn), gratón da la grásseda (liösa por spane coltöra), scodada (liösa por mené taies), mo ince broces (agüs imbrunciá sot les sores di cialzá), sores Vibram, morones por la nëi, montli da ciodi.

 

Le catalog de 127 plates, ince cun tröpes fotos, spliga le spostamënt sön la nëi – n argomënt determinant por la popolaziun dles valades ladines. Tles cinch seziuns “Percursc de nëi da vigni de y tl laur, Percursc de nëi tratan la vera, Percursc de nëi sön strada, Percursc de nëi y devertimënt, Percursc de nëi tl sport” traversëia le catalog le tëmp y nes condüj te epoches y eres desfarëntes. Dal monn di sporc da d’invern, al laur y al devertimënt sön la nëi fina a rové ti agn dramatics dla pröma vera mondiala.

 

La mostra temporanea é na scomenciadia dl ann tematich trasport, transit, mobilité proponü dal’EUREGIO y resta daverta al publich fina ai 26.08.2022.

  

Contat Giulia Bassi, Museum Ladin Ciastel de Tor, Tel +39 0474 524020, eMail: giulia.bassi@museumladin.it

 

Material por la stampa sot le link:

https://www.dropbox.com/sh/7zjk54itwl9htp1/AAAiAWAzgcWDbOC31fu255oXa?dl=0

fotocredits: Werner Dejori, Museumladin