I bëgns nia materiai: le proiet EU E.CH.I.
Le proiet E.CH.I.
Etnografies talianes-svizres per la valorisazion dl’arpejon culturela imateriela
Ovid dij che Eho ie na ninfa da na vëta particulera per l cunté. La savova tan da fé, che Zeus la ova nciarida de cialé de destò si fëna Hera da si aventures cun d’autri ëi che suzedova tan suvënz. Tantosc che Hera ie unida sëura ciunes che fova la ntenzions de Eho, ti ala tëut la parola y à fat a na maniera che la fova mé plu bona de dì do l’ultima pertes dla frases che la audiva.
Dit autramënter, ie eho na pitla pert de na cunteda. ”Echos” per tudësc y per talian ”echi” ie perchël ”ujes” che rundenësc, mumënc de na cunteda che tl raion dla Elpes possa avëi giapà variantes, formes, cuntenuc y nterpretazions defrëntes. L proiet ”E.CH.I.” se dedichea propi a chisc rundenimënc de pertes dl’arpejon imateriela ti szenaries transnaziunei de raions dla Talia y dla Svizra.
La scunanza dl’arpejon culturela imateriela ie n pont de mpurtanza dla politiches cultureles de nosc tëmps y vën cunscidreda sciche atività fundamentela, per defënder la criatività, l sentimënt de purtenienza y la identità de cumenanzes dantaldut te raions de cunfin, che ie tresora tuchedes da giamiamënc.
Cun la lege nr. 167 dl 27 de setëmber 2007 à la Talia ratificà la cunvenzion Unesco per la scunanza dl’arpejon culturela imateriela, che fova unida data ora ai 17 de utober dl 2003 a Paris. La cunvenzion se damanda dai paejes che ie leprò de tò i pruvedimënc che ie de bujën per varenté l’arpejon culturela imateriela y per sopië y judé do la cunlaurazion a livel raionel y nternaziunel.
E.CH.I. te Gherdëina
L'arpejon culturela imateriela de Gherdëina
Sciche partner dl proiet E.C.H.I. à l Museum Ladin cunzentrà si documentazion dl'arpejon culturela imateriela sun Gherdëina. Chësta documentazion ti ie unida sëurandata al etnologh, antropologh soziel y culturel ladin Emanuel Valentin.
L prim var fova la digitalisazion y cataloghisazion de na gran culezion de registrazions audio de Oswald Rifesser y Georg Delago, che dai ani 1980 incà à for inò damandà ora jënt (dantaldut de tëmp) de Gherdëina n cont dla vita da plu da giut. Pertes de chësta ntervistes ie unides dates tres te Radio Gherdëina tla trasmiscion “Jënt conta dla vita da zacan”. Te chësta abineda de registrazions iel da audì coche jënt conta de de vedla usanzes, de coche la vita fova ntlëuta y dl savëi ntëur al lëur da paur, che ie al didancuei per la gran pert jic perdui. Perchël ie chësta abineda de testemunianzes a usc de gran valuta, les dà inant l savëi de d’uni sort de persones n cont di bëns culturei imateriei y sciche tòc singuli de n majer puzzle posseles unì juntedes adum una cun l’autra.
La testemunianzes ie unides cumpletedes tres nrescidres plu avisa te de plu publicazions.
L segondo var fova na nrescida etnologica sun l post, pra chëla che n à pona documentà l’arpejon culturela imateriela de Gherdëina. N à cris ora n valgun ejëmpli de chësta arpejon culturela y n cunlaurazion cun l produtëur de films Hanspeter Karbon i an tëuc su sun video, a chëi che l ie mesun ti cialé te chësta stazion multimedia.
Duta la documentazions dla regions che fej pea pra l proiet E.C.H.I. ie unides cataloghisedes te n nventar online a na maniera che duc i nteressei possa ti ruvé permez tres internet.
LINK ALA PLATA WEB INTANGIBLE SEARCH
Proiet E.CH.I: video Gherdëna
Partner
Partner dla Talia
Che mëina l proiet:
Region Lombardia, Assessorat per la istruzion y cultura, Archif per etnografia y storia soziela (AESS)
Provinzia Autonoma de Bulsan-Südtirol – Museums provinziei de Südtirol – Museum Ladin
Region Autonoma dla Val’ D’Aosta – Assessorat per la istruzion y cultura – Ufize regiunel per etnografia y linguistica
Region Piemont – Repartizion Museums y arpejon culturela
Partner dla Svizra
Cianton dl Wallis – Mediatheque Valais-Martigny
Cianton Ticino – Zënter per dialetologia y etnografia
Cianton di Grijons – Polo Poschiavo